in de goedkope dyneema lijn met mantel wordt minder dyneema gebruikt en meer polyprop. wanneer de meterprijs stijgt heb je vaak kans dat er ook meer dyneema in zit.

Lijnen zijn van verschillende materialen gemaakt: Bvb synthetische vezels. Het is het zeker waard om wat meer kennis te hebben van de meest aanboord gebruikte vezels en hun kenmerken. We proberen op deze pagina je duidelijk te vertellen wat voor soorten vezels er eingenlijk zijn en waar ze voor kunnen/worden gebruikt.

Aramide: Technora
Aramide vezels worden vaak verkocht onder merknamen Kevlar en Technora. De Lijnenspecialist verkoopt lijnen met Technora vezels in de mantel. Het grootste voordeel van Technora is dat het zeer goed bestand is tegen hitte. Dit zorgt er voor dat mantels met Technora heel goed gebruikt kunnen worden voor situaties waar zoveel wrijvingshitte ontstaat op de lier dat een polyester mantel zou smelten.

HMPE: Dyneema® en Spectra
Lijnen van de supervezel HMPE, of correcter UHMWPE, worden steeds vaker gebruikt aan boord van zeiljachten. Deze vezels zijn meestal bekend onder hun merknaam, zoals Dyneema® en Spectra. wij van Joosten Watersport verkopen lijnen die zijn gemaakt met en van Dyneema vezels. Deze vezels vertonen zeer weinig rek en zijn ook nog eens twee keer zo sterk als polyester. Bovendien is het zo licht dat het drijft. De eigenschappen van Dyneema worden niet beïnvloed door zeewater, olie of andere gebruikelijke chemicaliën. Ook gaan de vezels lang mee.

Dyneema® vezels zijn glad (zelf smerend) en hebben een laag smeltpunt. Daarom is een mantel soms nodig voor extra bescherming. Bijvoorbeeld,  een mantel met Technora kan de kern beschermen tegen de hitte die op de lier ontstaat door de grote wrijving die ontstaat tijdens het draaien van de lier. Dyneema® vezels zijn goed bestand tegen UV. Daar waar de lijn niet schavielt of niet in de hand wordt gehouden, kun je prima een stuk van de mantel verwijderen om gewicht te besparen, dit noem je verjongen. Dit werkt goed en wordt veel gebruikt voor bijvoorbeeld spinnakerschoten genua en andere schoten. ook wordt het regelmatig gebruikt bij de grootschoot. Deze dyneema schoot gelijdt dan makelijk door de blokken en heeft dus minder weerstand i.p.v. een dikke lijn. 

Het splitsen van lijnen van Dyneema vezels is best wel makkelijk.en is ook makelijk te leren. Een lijn gemaakt met Dyneema vezels haalt 95% van zijn sterkte uit de kern, de mantel dient slechts als bescherming. Dus voor een sterke oogsplits heb je de mantel niet perse nodig. Maak gewoon een ‘kaal’ oog. Het principe van een Dyneema oog is een kern-op-kern splits, waarbij de lijn tenminste over een lengte van 60 keer de diameter in zichzelf wordt terug gestoken.

HMPE vezels zijn vaak erg geschikt om RVS staalkabel te vervangen. Softshackles, bakstagen en loops aan boord van zeilboten zijn goede voorbeelden. Ook voor industriële toepassingen winnen HMPE terrein.

Dyneema vezels zijn er in verschillende uitvoeringen. Joosten Watersport verkoopt lijnen met de volgende Dyneema vezel: SK38, SK78 en SK99. 

PBO/  Zylon
PBO (Polybenzobisoxazole) heeft de minste rek van alle lijnen, heeft een zeer grote trekkracht en zeer weinig kruip (rek onder continue hoge belasting). Bovendien ligt het smeltpunt erg hoog. Het grootste nadeel van PBO is de UV-gevoeligheid. Een PBO vezel die zonder mantel 24 uur blootgesteld wordt aan UV licht, verliest al 50% van zijn breeksterkte. PBO moet daarom altijd mét mantel gebruikt worden. PBO wordt vaak toegepast als bakstag in regatta’s. PBO verstaging dient na 3-5 jaar vervangen te worden.

Polyamide: Nylon en Cordura
Polyamide wordt onder verschillende merknamen verkocht, zoals Nylon en Cordura. Het is een flexibele lijn die zinkt. Nylon is sterk, heet vrij veel re ken is goed UV-bestendig. Wij van Joosten watersport verkoopen  lijnen met Cordura in de mantel. Deze vezel zorgt voor een betere grip van lijnen. Lijnen met Cordura vezels in de mantel zijn gemaakt voor schoten en trimlijnen die in de hand worden gehouden, zoals in open boten.

Polyester:
Een polyester lijn is relatief goedkoop en geeft de toerzeiler meestal genoeg functionaliteit. Het grootste nadeel is dat het wat rek heeft. Minder dan een lijn van polyamide, maar meer dan moderne vezels zoals Dyneema®. Voor wedstrijdzeilers heeft polyester te veel rek. Op de markt zijn voorgerekte lijnen beschikbaar. Polyester lijnen blijven niet drijven.

Polypropeen:

Polypropeen (ook wel polypropyleen genoemd) is een kunstvezel met matige slijtvastheid en geringe duurzaamheid. Polypropeen lijnen zijn ruw en daardoor plezierig vast te houden. Ze blijven bovendien drijven en kunnen daarom goed als sleeplijn gebruikt worden. Polypropeen is minder sterk dan polyester, maar is veel goedkoper te produceren. De kwaliteiten verschillen zeer. De sterkte (en prijs) loopt terug wanneer er geen of slechte UV behandeling heeft plaats gevonden. Polypropeen wordt hoofdzakelijk voor landvasten gebruikt. wij adviseren om polyester te kiezen voor landvasten in plaats van polypropeen.

Vectran:

Vectran is iets minder sterk dan Dyneema® vezels, maar heeft geen last van kruip (rek onder continue hoge belasting). Vectran is bij vergelijkbare dikte vijf maal sterker dan staal. De lijn rekt nauwelijks (1,8%) en is zeer soepel in het gebruik. Door deze eigenschappen is Vectran geschikt als val, bak- of achterstag. Nadeel van Vectran is de slechte UV-bestendigheid. De lijn moet daarom altijd in een mantel gebruikt worden.